کرونای چینی، یک‌تنه بازار رو به صعود خودرو را ظرف سه هفته اخیر کاهشی کرد و از «بازار گرمی» دلالان کاست.

از فروردین سال جاری تا ابتدای اسفند ماه، قیمت خودرو ۴۰ تا ۷۰درصد افزایش داشته و بازار اسفند امسال را هم با افزایش شدید قیمت و اختلاف فاحش قیمت کارخانه و بازار آن هم در پی رشد دیگر باره نرخ ارز و خروج ایران از FATF شروع کرد، اما امروز فعالان اذعان دارند بازار در روزهای منتهی به سال جدید و برخلاف سال‌های گذشته خالی از مشتری واقعی است و اگر در این بین خریدار واقعی پیدا شود هم تعیین‌کننده قیمت خواهد بود و هم قدرت بالایی در چانه‌زنی دارد، چرا که قیمت‌ها غیرواقعی است. اتفاق نادری که نه از شعارهای دولت و نهادهای نظارتی برای کنترل بازار، بلکه از تلاش حداکثری شهروندان برای حفظ سلامتی خود و خانواده‌هایشان و کاهش عرضه به دلیل نبود دیدی واضح نسبت به آینده بازار نشأت گرفته و بدون اغراق دلالان را خانه‌نشین کرده و خریداران را دست به عصا، به نحوی که خرید را به ماه‌های آینده و روزهای بدون کرونا موکول کرده‌اند.

«رکود کرونایی» بازار خودرو و ریزش قیمت‌ها در حالی ادامه دارد که تنها در مدت یک هفته گذشته، خودروهای داخلی یک تا ۲میلیون تومان و مونتاژی‌ها ۱۰ تا ۱۵ میلیون تومان افت قیمت داشته‌اند و پراید، خودرو پرطرفدار خانواده‌های قشر متوسط  براساس برخی گزارش‌ها حدود ۱۰میلیون تومان و براساس برخی دیگر بین یک تا ۴میلیون تومان ارزان­تر شده است. در این میان گزارش‌های میدانی، مدعی به صفر رسیدن معاملات خودرویی در تهران هستند که دلیل این امر  از سوی نمایشگاه‌داران، شیوع ویروس کرونا عنوان شده است.

 روزهای باثبات خودروهای داخلی

به گفته یک کارشناس بازار خودرو  قیمت‌ها تا پایان سال افزایش نخواهد یافت و بازار خودروهای داخلی روزهای باثباتی را تجربه خواهند کرد. مهدی دادفر می‌گوید: اگر خودروسازان بتوانند نیاز بازار را به‌موقع تحویل و تیراژ خود را افزایش دهند، قطعاً قیمت خودروهای داخلی تا ۱۰درصد دیگر هم ارزان خواهد شد.

کارشناس دیگری هم می‌گوید: براساس گفته‌های پزشکان این بیماری تا خردادماه ممکن است به طول بینجامد، بنابراین می‌توان گفت تا آن زمان بازار خودرو سیر کاهنده خواهد داشت، اما ذکر این نکته ضروری است که با مصوبه دولت مبنی بر امهال دوماهه تسهیلات ممکن است افراد سرمایه‌های خود را برای کسب سود به بازارهایی مانند خودرو سرازیر کنند که این امر می‌تواند سیر کاهش قیمت‌ها را با کندی همراه کند.

فربد زاوه معتقد است: کرونا به شدت تقاضای بازار را با کاهش مواجه ساخته و به اصطلاح منقبض کرده، البته این امر تنها مختص به ایران نیست و فروش شرکت هیوندایی کره‌جنوبی هم در یک ماه گذشته به کمترین میزان خود در یک دهه رسیده که این امر نشان‌دهنده آن است کرونا در کل دنیا کسب و کار خودروسازان را با رکود همراه کرده است.

وی ادامه می‌دهد: کسانی که در بازار خودرو حضور دارند، مصرف‌کننده واقعی نیستند و به قصد سرمایه‌گذاری در این بازار حاضر شده‌اند، بنابراین در زمانی که رکود ایجاد می‌شود، افراد به نقدینگی احتیاج پیدا می‌کنند و در نتیجه در بازارهایی مانند خودرو دیگر حضور پیدا نمی‌کنند، برهمین اساس سطح تقاضا با افت مواجه می‌شود و قیمت‌ها کاهش می‌یابد.

کارشناس دیگری معتقد است: با وجود آنکه شکاف میان عرضه خودرو و تقاضای بازار به بیش از یک‌میلیون دستگاه رسیده، گویا شرکت‌های خودروساز برخلاف روزهای پایانی سال‌های گذشته، این روزها انگیزه و رمق کافی برای شکستن رکوردهای پیشین خود را ندارند.

حسن کریمی‌سنجری به ایسنا می‌گوید: کمبود نقدینگی در شرکت‌های خودروساز از یک سو و محدودیت‌های تأمین قطعه از چین و متعاقباً ترخیص آن‌ها از گمرک از سوی دیگر، خطوط تولید این شرکت‌ها را تا حدودی نسبت به ایام مشابه در سال‌های گذشته متوقف کرده است.

به باور وی اغلب شاخص‌های اقتصادی از جمله تورم، نرخ برابری ارزش ریال در مقابل ارزهای خارجی و نیز میزان نقدینگی در کشور از شرایط مساعدی برخوردار نیستند و با وجود این شرایط انتظار می‌رفت قیمت خودرو در روزهای پایانی سال افزایشی باشد تا کاهشی، اما فقط یک دلیل و آن هم عقب‌نشینی خریداران خودرو و کاهش تقاضای خودرو، بی‌اثر شدن تمامی پارامترهای مؤثر در افزایش قیمت خودرو را به دنبال آورد.

کریمی‌سنجری معتقد است: شیوع ویروس کرونا بسیاری از برنامه‌ریزی‌های معمول اجتماعی مردم را تغییر داده و تقاضای پررنگ سال‌های پیش در چنین مقطع زمانی را به حداقل رسانده و بازار خودرو نیز رونق روزهای ابتدایی اسفند خود را از دست داده و در حالی که تا پیش از شیوع کرونا تعادل منطقی بین عرضه و تقاضای خودرو به سمت کفه‌ تقاضا سنگینی می‌کرد، اما امروز فروشندگان خودرو مجبورند به ساز خریداران برقصند!

این کارشناس خودرو می‌گوید: باید بپذیریم شرایط کشور در حالت اضطرار قرار دارد و در این شرایط هیچ یک از پارامترهای طبیعی اقتصاد درست عمل نمی‌کنند، اما نباید فراموش کرد که فاکتورهای مؤثر در افزایش قیمت خودرو از بین نرفته‌اند و فقط در شرایط فعلی بی‌اثر شده‌اند؛ بنابراین بیم آن می‌رود که به محض عادی شدن اوضاع  باز هم قیمت خودرو روندی صعودی پیدا کند.